İKİNCİ TUR CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ VE BEKLENTİLER

14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimleri sonucunda, TBMM üyelerinin seçimleri sonuçlandı ama cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turunda gerekli olan % 50+1 çoğunluğunu hiçbir aday sağlayamadığı için, ikinci tur seçime birinci turda en yüksek oyu alan iki aday katılacaktır. Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu.
İkinci tur oylamada % 50+1 çoğunluğu artık aranmayacak, en çok oy alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olacaktır.
14 Mayıs 2023 seçimi sonuçlarına göre, Elazığ’da; AK Parti, MHP, Yeşil Sol (HDP) ve İYİ Parti oy kaybederken CHP oyunu artırdı.
Ancak seçimin ülke geneli için ortaya çıkardığı birtakım sonuçlar da var:
Öncelikle seçmen netlik sever. Muhalefet, seçmeni ikna edebilecek o net mesajı keşfedemedi. Eğer bir iddianız varsa onu doğru ve sade bir tasarımla hedef kitlenizle buluşturmalısınız. Yanlış tasarlanmış siyasal iletişimin sonrasında “neden anlatamadık?” yerine “nasıl anlamıyorlar?” serzenişi hâkim olur ve beraberindeki stres seçmeni tahkir etmeyi getirebilir. Bizi anlamıyorlar diyenler kaybeder.
14 Mayıs seçimlerinin en önemli kazananı şüphesiz “Milliyetçilik” oldu. Cumhur ittifakı açısından düşünüldüğünde AK Parti, oyları ittifak ortağı partiler sayesinde tutmayı başarırken, sosyolojiyi doğru okuduğu görülmektedir.
Öte taraftan CHP ortak liste kararı ile milletvekili sayısını artırsa da kendi milletvekili sayısını düşürmüş bulunmaktadır.
Genel anlamda; “Milliyetçilik yükseldi.”, “Mülteci karşıtlığı oy getirdi.” “DEVA, Gelecek, Saadet partileri CHP’ye denebilir ki; hiç oy getirmedi.” Geçmişe bakarak büyük beklentilere rağmen geleneksel “liberaller çok ciddi anlamda yanıldı.”
Kürt seçmen artık işi iyice anlamalı; birilerinin saltanat sürmesi için ortaya sürdükleri uç fikirlerin bu ülkede tek başına iktidar olma şansı yoktur. Ancak olası bir iktidara ortak olma ve Türkiye siyasetini demokratik bir zemine taşıma gücü vardır. Ne yazık ki HDP-YSP, bu şansı 2023 seçiminde heder ettiği gibi, insanları da bölüştürerek ülkenin kalkınmasının önüne set çekti. İlk defa seçime giren 5-6 milyon seçmenden de oy alamadı. Bu durumda, yeni nesiller artık aşırı fikirlere çok büyük oranda iltifat etmiyorlar diyebiliriz. Hiç kuşkusuz 2023 seçimlerinin en büyük kaybedeni HDP-YSP oldu.
“Barika-i hakikat, müsademe-i efkardan çıkar”; yani gerçeğin ışığı, fikirlerin çarpışmasından doğar. Fikirler birbiriyle çarpışmadıkça, hakikate ulaşmak mümkün değildir. Ancak fikir düşünen insanlardan çıkar yoksa beynini ve gönlünü kiraya vermiş insanların fikir üretmeleri mümkün değildir.
Şimdi birkaç sivri soralım:
Bu seçimleri kazanmaya daha yakın görünen Cumhurbaşkanı Erdoğan bu seçimleri kazanırsa önümüzdeki beş yılda nasıl bir Türkiye oluşabilir?
Hayranlarına göre uçan bir Türkiye,
Rakiplerine göre batan bir Türkiye.
Bu bakışların ikisi de olayları analitik olarak düşünmemizi engeller.
Bizim acilen “Orta gelir” tuzağından kurtulmamız gerekiyor. 2013 yılında bu ülkede fert başına gelir 12.600 dolar seviyesine çıkmıştı ve biz orta gelir tuzağından kurtulmaya başlamışken sonra birden düşüşler başladı. 2018 yılı sonrasında kişi başına gelir 8-9 bin dolara düştü.
Yönetim tarzında ve kadrolaşmasında tekrar 2013 öncesine taş çıkartacak bir üslup ve kadrolaşma bir düşüncedir elbette.
Sonra önemli bir karar alınarak Türkiye radarını iç tüketime dayanarak büyüyen bir ekonomi olmaktan dış ticarete çevirdi. Yeni yan tedbirlerle beslerse doğru bir karar aldı. İhracata dayanan ekonomisini iç pazarın güç kazandığı bir modele de yaslamalıdır.
Türkiye'nin dünyada en büyük 20 ekonomi arasına döneceği tarih ise 2027. Türkiye ekonomisinin 2027 yılını 19. sırada tamamlaması bekleniyor. 2027'de Türkiye'nin GSYH'sinin 1 trilyon 136 milyar dolara yükselmesi bekleniyor. Yani kişi başına geliri tekrar 12.500 doların üzerine çıkarmamız mümkündür.
Daha fazla yatırımın daha fazla büyümeye yol açacağına ilişkin iktisadi mekanizmayı dikkate alırsak; sukuk yoluyla devletin parasal katkısının az, güvenlik ve itimat duygusunun yüksek olduğu bir mekanizma ile girişilecek bir hamle ile hem işsizlik azalır, hem üretim artar hem de gelirin tabana yayılması sağlanmış olur.