ÇOCUKLARDA OYUN VE DİL GELİŞİMİ

Ebeveynlerin çocuklarla oyun oynaması çocuğun alıcı ve ifade edici dil becerilerinin gelişmesinde önemli rol oynar. Ancak bu noktada önemli olan ebeveynin oyun esnasında çocukla kurduğu iletişim, seçilen oyuncaklar ve çocuğun ilgisidir.

Oyun esnasında çocuğun seviyesine inerek göz teması kurmak çok önemlidir. Örneğin çocuk yerde oturuyorsa ebeveyn de yere oturarak onunla göz teması kurulmalıdır. Oyun esnasında çocuğun ilgisine yönelmek şarttır. Örneğin anne evcilik oyuncaklarını eline aldığında çocuk evcilik oyuncakları yerine arabaya yöneliyorsa, anne evcilik oyuncaklarını bırakarak çocuğuyla beraber arabaya yönelmelidir. Oyun esnasında çocuğun ilgisine yönelmek onun süreçten keyif almasını ve sevdiği şeyler üzerinden öğrenmesini sağlar.

Oyunlarda çocukların kelime dağarcığını geliştirmek çok önemlidir. Bu nedenle oyun sırasında çocuklara nesnelerin ne olduğunu sorup adlandırmasını beklemek yerine nesnelerin isimlerini sıklıkla tekrar ederek duyduklarını nesnelerle ilişkilendirmesi sağlanmalıdır. Çocuğa daha fazla işitsel dil girdi sağlayabilmek adına çocuğun ürettiği kelimelere yenilerini ekleyerek, konuşması genişletilerek iletişim kurulmalıdır. Örneğin; çocuk 'araba' diyorsa ebeveyn bunu 'evet kırmızı araba' olarak çocuğa geri sunmalıdır.

Eğer çocuk yanlış üretim yaparsa ona doğrusunu söyletmeye çalışmayın; sadece siz doğrusunu söyleyerek model olun. Sizi tekrar etmesini, sizi sürekli takip etmesini beklemekten kaçınılmalıdır. Onun sizi anlayabilmesi için fırsat yaratın, sizi anlayamazsa konuşmaktan kaçabilir. Uzun cümleler kurarak iletişim kurmak yerine olabildiğince kısa (fiil ile birlikte 2 yada 3 sözcüklü) cümleler kurmak denenmelidir. Konuşma girişimlerini mutlaka övgüyle karşılanmalıdır. Size başlangıçta yanıt vermeyen çocuğunuz sizin sürekli onunla konuşarak iletişim kurmanız karşılığında size sözel olarak yanıt verme çabası içinde olacaktır.

Çocuklar oyun oynarken sosyal iletişimi öğrenirler. Göz teması kurma, sıra alma, sohbeti başlatma, sohbeti sürdürme ve problem çözme gibi beceriler edinirler.

Oyunun çocuğun dil gelişimi açısından önemi göz ardı edilemez. Ebeveynler doğru oyun ve doğru iletişimle çocuğun dil gelişimi sürecine olumlu katkıda bulunabilirler.