DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Av. İrfan SÖNMEZ
Av. İrfan SÖNMEZ
Giriş Tarihi : 15-08-2023 11:38

Cabiri ve yeniden yapılanma

Cabiri Faslı bir düşünce adamı. Arap-İslam dünyasının yeniden yapılanması için önemli eserler verdi.

Bu eserlerden biri, "Çağdaş Arap-İslam Düşüncesinde Yeniden Yapılanma."

Kitabın başlığı da içeriği de Arap dünyasının yapılanmasını önceliyor. Her öneri evvela Arapları muhatap alıyor.

Oysa bu ülkede Türk-İslam denilince ilk ayağa kalkanlar, siyasal İslamcılar oluyor. İçinde Türk geçen her ifade -ırkçılıkla- özdeşleştiriliyor. Kabilecilik teşvik edilirken veya en azından hoş görülürken millet ve milliyetçilik aforoz ediliyor.

Cabiri kitabının başında bir dönem bizde de moda olan (önce Türklük mü, Müslümanlık mı?) Araplık mı önde olmalı, İslam mı? tartışmalarına ışık tutuyor ve bu önce-sonra tartışmalarının abes olduğunu söylüyor. Araplık ve İslamlığın bir ikilem olmadığını birinin dini, ötekinin milliyeti ifade ettiğini belirterek "söz konusu tezlerin kabul ettikleri konularda haklı, reddettikleri konularda haksız olduklarını  savunarak orta bir yol izliyor. Onun için bir İslam düşünürü olmasına rağmen çalışmalarında Arap-İslam kavramını anahtar olarak kullanıyor. O, millet gerçeğini reddetmediği gibi düşüncelerini bu zemine oturtarak ifade ediyor. Var olmayan bir topluma konuşmak yerine var olan bir topluma konuşarak -gerçekçi- bir yol izliyor. "Araplar İslam'ı kabul ederek aslında köklerine kendilerini Müslüman olarak adlandıran ataları İbrahim'e dönmüşlerdir"(s.23) diyerek İslam'la Araplığı kucaklaştırıp bir anlamda özdeşleştiriyor.

Milli kimliği bir ötekinin varlığı ile tanımlamak öteden beri- bazı milliyetçilik kuramcılarının- başvurdukları yöntemlerinden biridir. Bu, sömürgecilik geçmişi olan toplumlar için doğru olsa da her toplum için genelleştirilemez. Çoklu -ötekiler- olabileceği gibi bazen milli kimlik böyle bir ötekine ihtiyaç duymayabilir. Cabiri, Araplık kavramınınbir din ve medeniyet olarak "İslam" ile olan ilişkisi ile değil, aksine, egemen olan 'öteki' ile olan ilişkinin belirlediğini"(s.25) iddia eder. O öteki Arap milliyetçilerine göre Türk'tür. Yani "Türkleştirmeye karşı Araplık; Haçlı Avrupa'sının sömürgecilik emellerine karşı İslam"(s.26) Bu ikilemin konjonktürel olduğunu ifade eden Cabiri," bunun ne ulusal kimlik düzeyinde bir parçalanma ne de geleceğe dair esasa ilişkin bakış açısı farklılığından kaynaklanmadığını, tamamen taktiksel olduğunu belirterek"(s.27) tartışmaya iki tarafı da kollayan bir bakış açısı getiriyor. Ancak Türk bütün Arapların ötekisi değildir, mesela Cezayirlilerin ötekisi Fransızlardır.

Yazar bu çerçevede Arap milliyetçiliğinin önemli isimlerinden Michael Eflak'ın görüşlerini ve milliyetçilik anlayışını da değerlendirir. Eflak, bir Hıristiyan olup Baas partisinin kurucusu ve ilk Genel Başkanıdır. Ancak hayatı boyunca Arap birliğini savunan bir Arap milliyetçisi olmuştur. Hz. Peygamberden bahsederken Arap peygamber diye bahseder. "Muhammed (S. A) Arapların tümüydü, her Arap bugün bir Muhammed(S.A) olmalıdır, der."(s.33).Cabiri, Eflak'ın fikirlerini değerlendirirken onun üzerinden din ve milliyetçilik arasında uzlaştırıcı tutumunu sürdürür. Eflak'ı rahmetle anar, onun şu görüşlerini paylaşır: “Arap milliyetçileri dine düşman olamaz hatta onu görmezlikten bile gelemez. Çünkü İslamsız Araplık olumsuz bir kavramdır. Zira İslam olmadan Arap milliyetçiliği içi boş bir kalıp olarak kalacaktır...Eğer Araplar, İslami geçmişlerinden soyutlanırlarsa, onların milli bilinçlerini bağlayacak olan nedir?(s.33)

Peki Müslüman olmayan Arapların durumu ne olacaktır?

Eflak'a göre," Hıristiyan Araplar, milliyet duyguları tamamen uyanıp asil karakterlerine dönmek istediklerinde göreceklerdir ki, İslam kendileriyle beslenmeleri gereken milli bir kültürdür. Dolayısıyla onların, bu kültürü kavrayıp sevmeleri ve böylece İslam'a en yüksek seviyede önem vermeleri gerekir. (s.35)" Kısacası bu Baas(diriliş) filozofuna göre, "dinin, Arapların ruhu ve birliklerinin unsuru olması itibarıyla, milliyeti dinle, dini de milliyetle irtibatlandırmadan, ümmetin yeniden dirilmesi mümkün değildir. (s.34)" Hıristiyan Michael Eflak bunları söylerken bir de bizde İslam’ı milliyetçiliğin dışına itmeye çalışanları düşünün.

Cabiri kitabında, İslam dünyasının birçok bölgesinde ortak olan zihniyet sorunlarına da değiniyor. Yeni hayatın gerçekliği anlaşılmadan yeni bir medeniyet sıçraması olmayacağını söylüyor. Geçmişi bugüne getirmenin beyhude bir çaba olduğunu, İslam'ın ışığını bugüne tutmak gerektiğini ifade ediyor. Özellikle dini anlamadaki sorunlara dikkat çekerek, söz gelimi bidat kavramını ele alıp pek çok fakihin hataya düştüğünü şu örneklerle anlatıyor:" Geçmişin kimi fakihleri, İslam'ın ilk döneminde olduğu gibi, ilmin mescitlerde öğrenileceği gerekçesiyle, medrese yapmayı bir 'bidat' olarak kabul etmişlerdir. Aynı şekilde, sahabe döneminde köprü olmadığı gerekçesiyle köprü yapmayı sapık bir bidat olarak değerlendirenler olmuştur.(s.41)" Bu fıkıhla bugünün insanına gitmek, onu fethetmek mümkün mü? 

Yazara göre asıl mesele, Müslümanların kendi zamanlarına uygun; yani çağlarını yaşayabilecekleri, Selefin eski gidişatını tamamlayacak yeni bir 'yaşantı tarzı' oluşturup, ondan da gelecek nesillerin kendilerine özgü ' yaşantı biçimlerini' kurma konusunda kendisinden ilham alabilecekleri, dipdiri bir pratik  oluşturup oluşturamayacakları meselesidir.(s.47) Bedenleri ile bu günde zihinleriyle başka bir çağda olanlar dikkate alındığında, yazarın bu tespitinde hiç de haksız olmadığı anlaşılacaktır. Bir başka ifadeyle," bu çağdaki her şey, her gün ve her saat 'selef'in' (öncekilerin) değil, halefin (şimdikilerin) çağı olduğunda ısrar edilmelidir. (s.47)"

Kitap, din, siyaset, demokrasi ve İslam dünyasındaki zihniyet problemlerini anlamada önemli bir çalışma. Tek bir yazıya sığmayacak kadar önemli bir eser. Onun için önümüzdeki hafta kitapta gezinmeye devam edeceğiz...

NELER SÖYLENDİ?
@
Av. İrfan SÖNMEZ

Av. İrfan SÖNMEZ

DİĞER YAZILARI Kazanan milliyetçilik olmalı Bir terör saldırısının düşündürdükleri Asıl tehdit bu siyaset tarzıdır Ülkücülük yağmalanırken Yerlikaya ve mafya operasyonları Bülbülü öldürmek DEM üzerinden milliyetçilik Biz seyrederken yahut siyasi münafıklık Mülakatlar ve iktidar Korkuları yönetmek Milliyetçilik ve İslam Sisi ile barış Montaigne haksız mı? Zana ve Ahmet Türk’ün çağrısı İslam düşüncesi ve ikbal Enkazdan oy çıkarmak! Aynı kaba tükürmek Düşün artık yargının yakasından Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail kararı Şeyhefendi'nin rüyasındaki Türkiye Sinan Ateş dosyası neyi bekliyor? Terörle mücadelede söz birliği ve kararlılık Deizm ve Kuran SULTAN DİNİN İKİZ KARDEŞİ OLUNCA Şehitlerimize dokunmayın! Dağın sözünü meclise taşımak Kabuk bağlamış yaraları deşmek ŞEHY SAİD ARAP'I SEVMEK YAHUT SEVMEMEK Kuyu ve külhan YUNANİSTAN ZİYARETİ İYİ Parti’nin kararı MİLLİYETÇİLİK VE MODERNİZM Atatürk Demirtaş’a selam gönderir miydi? Türkiye'de din anlayışında değişim süreci Yargı bağımsızlığı ABD/İsrail yapımı soykırım CHP’de yeni dönem Meclisin imkanlarını milletin aleyhine kullanmak! Kurtuluş paradoksu NİCE YÜZ YILLARA İslam düşüncesinin siyasal ufku Irak, Suriye, Libya ve Filistin, ya sonra?  Para ve Faiz FİLİSTİN,İSRAİL,BATI’NIN İKİ YÜZLÜLÜĞÜ Hamas'ın saldırısı ve Filistin sorunu Öz vatanda sığınmacı olmak AİHM kararları ve çifte standart Mafya ile mücadele Tek dil, bütünleştirir Edepsizliğin dini yoktur!  Cabiri; yeniden yapılanma -2 Bölünme Anayasası DAĞINIK MUHALEFET BİN DOKUZYÜZ YETMİŞ SEKİZ Tarihi parçalamak İtaat ve itaatsizlik üzerine Milliyetçiler nasıl birleşir? Milliyetçilerin birliği BAHÇELİ’NİN İTTİFAK ÇAĞRISI Çürüme Yerel seçimlere doğru, ittifak mı, tek başına mı? İSLAM VE SİYASET Hukuk olmadan ekonomi düzelmez! VATANDAŞ NEREDE, MUHALEFET NEREDE? ZAM YAĞMURU VE ALDATMA USTALARI İslam, demokrasi ve Türkiye Bu kafayla mı? KAYBETME PSİKOLOJİSİ İLE SEÇİM KAZANILMAZ Fransa’dan ders almak MERDAN YANARDAĞ, ÖCALAN İYİ PARTİ KONGRESİ VE YENİ SİYASETİN İPUÇLARI Bir kitap ‘Popülizmin küresel yükselişi’ Dini cehalet ve fanatizm Sorunumuz din ve milliyetçilik satanlardır 14 MAYIS SEÇİMLERİ VE BATI BİZ PKK'YA BAKARKEN... Yeni hükümet ve beklentiler Suçlu sadece muhalefet mi? Gyges'in yüzüğü yahut bağımlı yargı BİR HATIRA:GÜN SAZAK'IN ARDINDAN Geleceğini başkalarının ellerine bırakan toplum Anketler ve sonuçlar TARAFIMIZ BELLİ! Ayrıştırma siyaseti yerine birleştirme siyaseti Türkiye değişim istiyor AKP giderse... Milliyetçiler birleşiniz! Zamansız söz kime yarar EKONOMİK KRİZ,MİLLİYETÇİLİK VE AYRIŞMA Enfokrasi Testi kırıldı Akşener ve Altılı masa DAHA SORGULAMANIN ZAMANI GELMEDİ Mİ? Zaman daralıyor AFET BÖLGESİ, KADER-TEDBİR Deprem, Hatay ve Sığınmacılar Acımız büyük Büyük felaket Akşener ne diyor? Ortak politikalar metni, bir iktidar sıçraması Her seçim İmralı KARNE HEDİYESİ Bu sese kulak verilmeli FAY HATLARI ÜZERİNDE SİYASET Tutukluluk ve siyaset SİNAN ATEŞ'İN YAKTIĞI ATEŞ Yeni bir milliyetçi sıçrama ŞİDDET KÜLTÜRÜ Robotların duyguları yoktur! Tepkileri toplumsallaştırmak Seçilmiş travma Akşener’in suçu! Sosyal medya ve seçimler HERKES İÇİN ADALET Mahkeme kararı ile Kılıçdaroğlu’nun önü açıldı Yargı’nın intiharı ÇOCUK İSTİSMARI, STRATEJİSİZLİK ASKERİMİZ FAKİRDENDİR POST KAVGASI DEĞİL,VATAN KAVGASI Seçmenle duygusal ilişki kurmak YALANLA AVUNMAK Telafisi olmayan bir seçim Parti kapatma: Hukuk ve siyaset Sisi, Esat, muhalefet Parti kapatmak HDP, HANGİ MASANIN ALTINDA? HDP ile görüşme YERLİ VE MİLLİ OTOMOBİLDE SORULAR Suçlu bulundu: Türklük SİYASÎ İSTİKRAR VE GÜNDEM Kapanmış yarayı deşmek Fakıbaba, erdemli siyaset SİYASETÇİNİN BAŞARISI NE İLE ÖLÇÜLÜR? SEÇMEN EĞİLİMLERİNİ ANLAMAK Demokrasi ne ile var olur? YORUMA AÇIK OLMAYAN NAS BUDUR! BİZDEN Mİ OLSUN, ONDAN MI OLSUN? Bu kafayla terör bitmez! Sığınmacı sorunu, biz ve ABD SİYASİ NEZAKET VE CHP AHLAK KRİZİ Anketler ne diyor? İttifak ve nezaket Selçuklunun Osmanlının torunu, cumhuriyetin çocuklarıyız... Adaylık tartışmaları CUMHURBAŞKANI KİM OLMALI? YA HUKUK DEVLETİ YA YOLSUZLUK DEVLETİ KAFALAR DEĞİŞMEDİKÇE TARİH ÜZERİNDEN KUTUPLAŞTIRMA İMAM HATİPLER VE ŞARKICI GÜLŞEN EKONOMİK SORUNLARI ÇÖZECEK KADRO Doğru aday, kazanacak adaydır Keskin dil barış getirmez PARTİLER, İHTİMALLER
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY3081
  • 2FENERBAHÇE3079
  • 3TRABZONSPOR3049
  • 4BEŞİKTAŞ3046
  • 5KASIMPAŞA3043
  • 6RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ3042
  • 7ÇAYKUR RİZESPOR3042
  • 8BITEXEN ANTALYASPOR3041
  • 9YUKATEL ADANA DEMİRSPOR3039
  • 10CORENDON ALANYASPOR3039
  • 11EMS YAPI SİVASSPOR3038
  • 12YILPORT SAMSUNSPOR3036
  • 13MONDİHOME KAYSERİSPOR3036
  • 14MKE ANKARAGÜCÜ3033
  • 15ATAKAŞ HATAYSPOR3033
  • 16TÜMOSAN KONYASPOR3033
  • 17GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ3031
  • 18VAVACARS FATİH KARAGÜMRÜK3030
  • 19SİLTAŞ YAPI PENDİKSPOR FUTBOL3029
  • 20İSTANBULSPOR3013
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA