https://elazigharputgazetesi.com/files/uploads/user/98da8504415f24bc2b36734096000875-7dc0ef7b5d569489766f.png
Av. İrfan SÖNMEZ

EKONOMİK KRİZ,MİLLİYETÇİLİK VE AYRIŞMA

23-03-2023 12:17 582 kez okundu.

Ekonomi, sadece insanın yeme, içme, temel ihtiyaçlarını gidermesi ile ilgili bir alan değil. Ekonominin toplumsal ilişkileri biçimlendirmede de önemli rolü vardır. Kriz dönemlerinde, sosyo-ekonomik şartlar ağırlaştığında toplumsal ilişkilerde çözülmeler başlar, etnik vurgular çoğalır,klana dönüş, bir nevi etnik kapanma ve sığınma hali gözlenir. Ekonomik şartlar düzeldiğinde tam tersine bir yöneliş ve gruplar arası işbirliğinin arttığı görülür.

Onun için ekonomik kriz deyip geçmemek gerekiyor.

Bu gibi durumlarda milliyetçilik önemli bir işlev görür. Toplumsal parçalanma tehlikesi milliyetçiliği harekete geçirir,gruplara arası mesafenin karşıtlığa dönüşmesini engellemeye, köprüler kurmaya çalışır.

Osmanlı İmparatorluğunun parçalanması, erimesi döneminde ortaya çıkan Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük şeklindeki -milliyetçilikler- böyle bir refleksin ürünüydü. Çünkü milliyetçiliğin birinci hedefi temel değerlerde uzlaşmış, birleşmiş bir toplum yaratmaktır. Bunun için çeşitli araçlar kullanabilir, önemli olan kullanılan araçların adı veya biçimi değil bu amaca ulaşmadaki işlevsellikleridir. 

Osmanlıcılık ve İslamcılık İmparatorluk bünyesindeki bazı toplulukların -sadakatini-Osmanlı İmparatorluğuna çevirmeye yetmediği için,Türkçülük bir milliyetçilik biçimi olarak tek alternatif olarak kalmıştır. Etnik olarak farklı toplumların milliyetçiliği Osmanlıyı bölmüş, Türk milliyetçiliği geriye kalanları toparlamaya, bir arada tutmaya çalışan yegane imkan olarak kalmıştır.

Milliyetçiliğin ayrıştırıcılığına vurgu yapan çevrelerin milliyetçilik algısı daha çok Osmanlı'dan kopan toplumlarla ilgili kötü hatıralara dayanmaktadır.Milliyetçilik onları içimizden söküp götürdüğüne göre milliyetçilik toplum hayatına asla sokulmaması gereken bir düşünce biçimidir.Oysa onları aramızdan alıp götüren, aramızdaki farkları kapatan her topluma şamil bir milliyetçiliğin olmayışı ve devletin zayıflayarak birlikte yaşama tahayyülünün kaybolmasıydı. Milliyetçilik, tüm toplumu kapsayan bir hüviyete sahip olmadığı takdirde birleştirmekten çok ayrıştırmaya hizmet eder ve kendi asli fonksiyonunu kaybeder.

Gerek Osmanlıcılık, gerekse İslamcılık Osmanlı toplumlarının tümünü kapsayan, onların sadakatini devlete yönelten değerler üretememiştir. Kapsayıcılıkları sınırlı olmuş, gayri Müslim veya Türk olmayan Müslümanlar üzerinde etki bırakmamıştır.Sonrasında Türk milliyetçiliği Türk dilini ortaklaştırma ve tüm unsurların sadakatini devlete yönlendirme üzerinden yürümüş,kısmen de olsa başarılı olmuştur.Ancak yaygın ve etkin milletleşme, bütünleşme ağlarına sahip olmaması, onun etkisini sınırlamış,toplumun tüm katmanlarına nüfuzunu zorlaştırmıştır. Bir diğer neden de milliyetçiliğini Türkçe ve devlete sadakatle sınırlı tutup ortak değerlere yaslanmaması ve ortak uzlaşma noktaları üretememesidir.

Günümüzde Türk milliyetçiliği yeni bir sınama ve karşı koyuşla karşı karşıyadır. Bu, etnik milliyetçiliktir. Yüz yıllık Cumhuriyet tecrübesine ve bin yıllık ortak tarihe rağmen böyle bir etnik dalganın çıkması ilk dönem milliyetçiliğinin ortak değerler üzerinden -milletleşme- yolunu tutmaması ile alakalıdır. İlk dönem milliyetçiliği, dinden yararlanmak yerine  toplumsal hayatta onun yerine ikame edeceği başka arayışlara girmiş bu da en önemli -uzlaşma- noktalarından birinin devre dışı kalmasına neden olmuştur. Milliyetçiliğin meşruiyetine yönelik sorgulamalar daha çok bu konu ile ilgilidir.İşte son yıllarda Milliyetçiliğin  İslamileşme çabası, büyüyen etnik milliyetçilik krizini  bu yolla aşma denemesidir. Onur Türkölmez'e göre,(Kaynak: Milliyetçiliğe Karşı Milliyetçilik)  Türk-İslam sentezi böyle bir ihtiyaçtan, hem Türk kimliğini hem de Türk milliyetçiliğini yeniden yapılandırma ihtiyacından doğmuştur.

Devletler sadece etnik farklılıklardan dolayı bölünmezler. En önemli neden devletin zayıflaması, toplumun temel ihtiyaçlarına cevap veremez hale gelmesi,ekonomik ve siyasal krizlerin kendilerini farkı gören grupların -ötekileşmesine- katkıda bulunmasıdır.Bugün böyle bir krizden geçiyoruz.Onun için bu ekonomik krizden kurtulmak aynı zamanda onun toplumsal bütünlüğü örseleyen etkilerinden de kurtulmaktır.Türkiye bu kriz kadrosundan kurtulmak için önüne çıkan imkanı iyi değerlendirmelidir.

Neler Söylendi?

DİĞER YAZILARI Kazanan milliyetçilik olmalı Bir terör saldırısının düşündürdükleri Asıl tehdit bu siyaset tarzıdır Ülkücülük yağmalanırken Yerlikaya ve mafya operasyonları Bülbülü öldürmek DEM üzerinden milliyetçilik Biz seyrederken yahut siyasi münafıklık Mülakatlar ve iktidar Korkuları yönetmek Milliyetçilik ve İslam Sisi ile barış Montaigne haksız mı? Zana ve Ahmet Türk’ün çağrısı İslam düşüncesi ve ikbal Enkazdan oy çıkarmak! Aynı kaba tükürmek Düşün artık yargının yakasından Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail kararı Şeyhefendi'nin rüyasındaki Türkiye Sinan Ateş dosyası neyi bekliyor? Terörle mücadelede söz birliği ve kararlılık Deizm ve Kuran SULTAN DİNİN İKİZ KARDEŞİ OLUNCA Şehitlerimize dokunmayın! Dağın sözünü meclise taşımak Kabuk bağlamış yaraları deşmek ŞEHY SAİD ARAP'I SEVMEK YAHUT SEVMEMEK Kuyu ve külhan YUNANİSTAN ZİYARETİ İYİ Parti’nin kararı MİLLİYETÇİLİK VE MODERNİZM Atatürk Demirtaş’a selam gönderir miydi? Türkiye'de din anlayışında değişim süreci Yargı bağımsızlığı ABD/İsrail yapımı soykırım CHP’de yeni dönem Meclisin imkanlarını milletin aleyhine kullanmak! Kurtuluş paradoksu NİCE YÜZ YILLARA İslam düşüncesinin siyasal ufku Irak, Suriye, Libya ve Filistin, ya sonra?  Para ve Faiz FİLİSTİN,İSRAİL,BATI’NIN İKİ YÜZLÜLÜĞÜ Hamas'ın saldırısı ve Filistin sorunu Öz vatanda sığınmacı olmak AİHM kararları ve çifte standart Mafya ile mücadele Tek dil, bütünleştirir Edepsizliğin dini yoktur!  Cabiri; yeniden yapılanma -2 Bölünme Anayasası DAĞINIK MUHALEFET BİN DOKUZYÜZ YETMİŞ SEKİZ Tarihi parçalamak İtaat ve itaatsizlik üzerine Milliyetçiler nasıl birleşir? Milliyetçilerin birliği Cabiri ve yeniden yapılanma BAHÇELİ’NİN İTTİFAK ÇAĞRISI Çürüme Yerel seçimlere doğru, ittifak mı, tek başına mı? İSLAM VE SİYASET Hukuk olmadan ekonomi düzelmez! VATANDAŞ NEREDE, MUHALEFET NEREDE? ZAM YAĞMURU VE ALDATMA USTALARI İslam, demokrasi ve Türkiye Bu kafayla mı? KAYBETME PSİKOLOJİSİ İLE SEÇİM KAZANILMAZ Fransa’dan ders almak MERDAN YANARDAĞ, ÖCALAN İYİ PARTİ KONGRESİ VE YENİ SİYASETİN İPUÇLARI Bir kitap ‘Popülizmin küresel yükselişi’ Dini cehalet ve fanatizm Sorunumuz din ve milliyetçilik satanlardır 14 MAYIS SEÇİMLERİ VE BATI BİZ PKK'YA BAKARKEN... Yeni hükümet ve beklentiler Suçlu sadece muhalefet mi? Gyges'in yüzüğü yahut bağımlı yargı BİR HATIRA:GÜN SAZAK'IN ARDINDAN Geleceğini başkalarının ellerine bırakan toplum Anketler ve sonuçlar TARAFIMIZ BELLİ! Ayrıştırma siyaseti yerine birleştirme siyaseti Türkiye değişim istiyor AKP giderse... Milliyetçiler birleşiniz! Zamansız söz kime yarar Enfokrasi Testi kırıldı Akşener ve Altılı masa DAHA SORGULAMANIN ZAMANI GELMEDİ Mİ? Zaman daralıyor AFET BÖLGESİ, KADER-TEDBİR Deprem, Hatay ve Sığınmacılar Acımız büyük Büyük felaket Akşener ne diyor? Ortak politikalar metni, bir iktidar sıçraması Her seçim İmralı KARNE HEDİYESİ Bu sese kulak verilmeli FAY HATLARI ÜZERİNDE SİYASET Tutukluluk ve siyaset SİNAN ATEŞ'İN YAKTIĞI ATEŞ Yeni bir milliyetçi sıçrama ŞİDDET KÜLTÜRÜ Robotların duyguları yoktur! Tepkileri toplumsallaştırmak Seçilmiş travma Akşener’in suçu! Sosyal medya ve seçimler HERKES İÇİN ADALET Mahkeme kararı ile Kılıçdaroğlu’nun önü açıldı Yargı’nın intiharı ÇOCUK İSTİSMARI, STRATEJİSİZLİK ASKERİMİZ FAKİRDENDİR POST KAVGASI DEĞİL,VATAN KAVGASI Seçmenle duygusal ilişki kurmak YALANLA AVUNMAK Telafisi olmayan bir seçim Parti kapatma: Hukuk ve siyaset Sisi, Esat, muhalefet Parti kapatmak HDP, HANGİ MASANIN ALTINDA? HDP ile görüşme YERLİ VE MİLLİ OTOMOBİLDE SORULAR Suçlu bulundu: Türklük SİYASÎ İSTİKRAR VE GÜNDEM Kapanmış yarayı deşmek Fakıbaba, erdemli siyaset SİYASETÇİNİN BAŞARISI NE İLE ÖLÇÜLÜR? SEÇMEN EĞİLİMLERİNİ ANLAMAK Demokrasi ne ile var olur? YORUMA AÇIK OLMAYAN NAS BUDUR! BİZDEN Mİ OLSUN, ONDAN MI OLSUN? Bu kafayla terör bitmez! Sığınmacı sorunu, biz ve ABD SİYASİ NEZAKET VE CHP AHLAK KRİZİ Anketler ne diyor? İttifak ve nezaket Selçuklunun Osmanlının torunu, cumhuriyetin çocuklarıyız... Adaylık tartışmaları CUMHURBAŞKANI KİM OLMALI? YA HUKUK DEVLETİ YA YOLSUZLUK DEVLETİ KAFALAR DEĞİŞMEDİKÇE TARİH ÜZERİNDEN KUTUPLAŞTIRMA İMAM HATİPLER VE ŞARKICI GÜLŞEN EKONOMİK SORUNLARI ÇÖZECEK KADRO Doğru aday, kazanacak adaydır Keskin dil barış getirmez PARTİLER, İHTİMALLER